หลักการและแนวทางเครื่อง EDX2A ของ PSDA STANDARD

เพื่อให้เข้าใจประเด็นสำคัญจากแหล่งข้อมูลที่ให้มา สามารถสรุปได้ดังนี้:

เครื่อง EDX2A และการทำงาน

เครื่อง EDX2A เป็นเครื่องสเปกโตรมิเตอร์ XRF (X-ray Fluorescence) ที่ใช้หลักการกระจายพลังงานเพื่อวัดรังสีเอ็กซ์ลักษณะเฉพาะที่ปล่อยออกมาจากตัวอย่าง

ส่วนประกอบหลักของระบบประกอบด้วย หลอดรังสีเอ็กซ์ เครื่องตรวจ SDD ความละเอียดสูง และหน่วยประมวลผลข้อมูล

การทำงานคือ รังสีเอ็กซ์ปฐมภูมิจากหลอดจะกระตุ้นตัวอย่าง ทำให้เกิดการปล่อยรังสีเอ็กซ์ทุติยภูมิ ซึ่งจะถูกตรวจจับโดย SDD และแปลงพลังงานเป็นสัญญาณอิเล็กทรอนิกส์เพื่อประมวลผล

เครื่อง EDX2A สามารถตรวจวัดได้อย่างรวดเร็วกว่าเครื่อง XRF ทั่วไป โดยเฉพาะเครื่อง RoHS XRF สามารถให้ผลลัพธ์ได้ภายในไม่กี่วินาที

ระยะเวลาในการวัดจะอยู่ที่ 10 วินาทีถึง 300 วินาที

เครื่องมีความไวและความแม่นยำสูง สามารถระบุและตรวจจับสารปนเปื้อนได้อย่างแม่นยำ เช่น ตะกั่ว ปรอท แคดเมียม โครเมียม และยังสามารถตรวจความลึกของการชุบโลหะต่างๆ เช่น ทองแดง ทอง นิกเกิลได้

แนวทางการเลือกและพัฒนาเครื่องของ PSDA Standard

นโยบายของ PSDA Standard คือการใช้เครื่องมือที่มีนวัตกรรมใหม่ล่าสุด

พวกเขาเปลี่ยนมาใช้เครื่อง EDX2A หรือที่เรียกว่า “Road Analyzer” เนื่องจากเครื่องมือเก่าที่เคยใช้มีความเสถียรไม่ตอบโจทย์มาตรฐานของ PSDA

PSDA Standard ได้ร่วมมือกับบริษัทผู้ผลิตเครื่อง EDX2A ในเซี่ยงไฮ้ เพื่อพัฒนาเครื่องให้เหมาะสมกับการตรวจพระโดยเฉพาะ จนกลายเป็น “PSDA PDX2A”

การพัฒนานี้รวมถึงการปรับปรุงซอฟต์แวร์ การคาลิเบรตเครื่องโดยใช้พระทั้งเนื้อผงและเนื้อโลหะ และการเปรียบเทียบค่ากับมาตรฐานสากล

พวกเขาเน้นย้ำว่าเครื่องสแกนไม่ใช่เครื่องมือชี้ขาดว่าพระแท้หรือไม่แท้ แต่เป็นส่วนประกอบหนึ่งในการวิเคราะห์ที่ต้องมีการพิจารณาตามเกณฑ์

ปัจจุบันวิศวกรกำลังพัฒนาซอฟต์แวร์ใหม่เฉพาะทางสำหรับการตรวจพระ ซึ่งจะมีความเสถียรมากยิ่งขึ้น

เทคนิคการตรวจสอบความเสถียรของเครื่อง

วิธีทดสอบความเสถียรที่ PSDA Standard ใช้คือ การวางพระไว้เฉยๆ และสแกนที่จุดเดิม 5 ครั้ง โดยไม่ต้องขยับพระหรือเปิดฝาเครื่อง

ระยะเวลาการสแกนต่อครั้งที่ PSDA Standard ใช้คือ 20 วินาที ซึ่งเป็นเวลาที่ได้จากการทดสอบและทดลองกับบริษัทผู้ผลิต

สิ่งสำคัญคือต้องรอให้เครื่องสแกนจนครบถ้วนและประมวลผลทั้งหมด ไม่ควรหยุดการสแกนกลางคัน เพราะค่าจะแกว่งและไม่เสถียร

เกณฑ์หลักในการพิจารณาความเสถียร ได้แก่ แคลเซียม ซิลิคอน และเหล็ก

แคลเซียมต้องมากกว่า 35%

ซิลิคอนต้องมากกว่า 45%

เหล็กต้องไม่เกิน 0.6% สำหรับเครื่องมาตรฐาน Road ที่ PSDA Standard ใช้

จากการทดสอบ 5 ครั้ง พบว่าค่าพลังงานต่างๆ มีความเสถียรสูงมาก

ค่าแคลเซียมมีความนิ่งมาก ส่วนใหญ่เป็น 44% โดยมีความแตกต่างกันเพียงแค่จุดทศนิยมด้านหลัง

ค่าซิลิคอนมีความแตกต่างกันน้อยมาก จุดที่ต่างกันมากที่สุดยังไม่ถึง 1% (เช่น 0.875% ระหว่าง 55.1% และ 54.7%) และจุดที่คลาดเคลื่อนน้อยที่สุดเพียง 0.362%

ค่าเหล็กก็มีความต่างกันในระดับทศนิยมตำแหน่งที่สอง ซึ่งถือว่าน้อยมาก

ความเสถียรมีความสำคัญอย่างยิ่ง เพราะหากเครื่องไม่เสถียร การวิเคราะห์สัดส่วนของธาตุต่างๆ เช่น แคลเซียม ซิลิคอน และเหล็ก จะมีปัญหา

ความแตกต่างของเครื่องมือแต่ละรุ่น

เครื่องมือและอุปกรณ์แต่ละรุ่นมีความสามารถและข้อจำกัดที่แตกต่างกัน

ไม่สามารถนำเครื่องหนึ่งไปเปรียบเทียบกับอีกเครื่องหนึ่งได้โดยตรง (เปรียบเทียบเหมือนรถยนต์ไฟฟ้า EV ที่มีราคาและสมรรถนะต่างกัน)

เครื่องมือที่แพงไม่ได้หมายความว่าจะดีเสมอไป และเครื่องมือที่ถูกก็ไม่ได้หมายความว่าจะไม่ดี สิ่งสำคัญคือความเหมาะสมในการนำไปใช้งาน

จากข้อมูลที่ให้มา “ความเสถียรของเครื่อง” (Machine Stability) เป็นประเด็นสำคัญที่ PSDA Standard ให้ความสำคัญอย่างยิ่งในการตรวจวิเคราะห์พระ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเครื่อง EDX2A หรือที่ PSDA Standard พัฒนาขึ้นเป็น PSDA PDX2A

สรุปประเด็นเกี่ยวกับความเสถียรของเครื่องได้ดังนี้:

ความสำคัญของความเสถียร:
- PSDA Standard มีนโยบายใช้เครื่องมือที่มีนวัตกรรมใหม่ล่าสุด
- สาเหตุที่ PSDA Standard เปลี่ยนมาใช้เครื่อง EDX2A (Road Analyzer) เนื่องจาก เครื่องมือเก่าที่เคยใช้มีความเสถียรไม่ตอบโจทย์มาตรฐาน ของ PSDA Standard
- หากเครื่องไม่เสถียร ไม่ว่าจะใช้เวลาสแกนนานเท่าใดก็ไร้ประโยชน์ สิ่งสำคัญที่สุดคือเครื่องต้องประมวลผลให้เสร็จสิ้น
- การวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของธาตุสำคัญ เช่น แคลเซียม ซิลิคอน และเหล็ก ต้องอาศัยค่าที่เสถียร หากจุดเดียวกันยังสแกนแล้วค่าไม่นิ่ง ก็จะเกิดปัญหาในการวิเคราะห์
การทดสอบและเกณฑ์ความเสถียรของ PSDA Standard:
- วิธีการทดสอบ: PSDA Standard ใช้เทคนิคการทดสอบความเสถียรอย่างง่าย โดยการวางพระไว้ที่จุดเดิมโดยไม่ขยับ ไม่เปิดฝา และ สแกนซ้ำ 5 ครั้งที่จุดเดียวกัน แล้วดูค่าความเสถียรของธาตุสำคัญ
- ระยะเวลาการสแกน: โดยทั่วไปเครื่อง EDX2A สามารถใช้เวลาวัดได้ตั้งแต่ 10 วินาทีถึง 300 วินาที แต่ PSDA Standard ได้ทดสอบและทดลองร่วมกับบริษัทผู้ผลิตแล้วพบว่า ระยะเวลาที่ให้ค่าเสถียรที่สุดคือ 20 วินาทีต่อการสแกนหนึ่งครั้ง การหยุดเครื่องก่อนเวลาจะทำให้ค่าแกว่ง เพราะเครื่องยังประมวลผลไม่เสร็จ
- เกณฑ์หลักในการพิจารณาค่าที่เสถียร:
  - แคลเซียม (Ca) ต้องมากกว่า 35%
  - ซิลิคอน (Si) ต้องมากกว่า 45%
  - เหล็ก (Fe) ต้องไม่เกิน 0.6% สำหรับเครื่องมาตรฐาน Road ที่ PSDA Standard ใช้
ความเสถียรที่ PSDA Standard สังเกตเห็นจากการทดสอบ 5 ครั้ง:
- แคลเซียม: ค่าที่ออกมาค่อนข้างนิ่งมาก มักอยู่ที่ 44% โดยมีความต่างกันเพียงระดับจุดทศนิยมด้านหลังเล็กน้อย (เช่น 44.5%, 44.9%, 44.7%, 44.5%, 44.6%)
- ซิลิคอน: ค่าก็มีความนิ่งสูงเช่นกัน แม้จะมีการเปลี่ยนแปลงในระดับทศนิยม แต่ความต่างอยู่ในระดับที่น้อยมาก ตัวอย่างเช่น ความต่างสูงสุดระหว่าง 55.1% กับ 54.7% คือ ไม่ถึง 1% (แค่ 0.875%) และจุดที่คลาดเคลื่อนน้อยที่สุดเพียง 0.362%
- เหล็ก: เป็นธาตุที่ค่ามีความนิ่งมาก โดยมีการเปลี่ยนแปลงเพียงในระดับทศนิยมตำแหน่งที่ 2 (เช่น 0.086%, 0.093%, 0.08%, 0.078%) และความต่างน้อยมาก เช่น 0.086% กับ 0.09% ต่างกันเพียง 0.01% ซึ่งค่าเหล่านี้ผ่านเกณฑ์ที่กำหนดไว้ว่าต้องไม่เกิน 0.6%
- ความเสถียรของค่าพลังงาน (Energy) จะไม่หลอก
การพัฒนาเพื่อเพิ่มความเสถียรของ PSDA PDX2A:
- PSDA Standard ได้ร่วมมือกับบริษัทผู้ผลิตเครื่อง EDX2A ในเซี่ยงไฮ้ เพื่อพัฒนาและปรับแต่งเครื่องให้มีความเฉพาะทางสำหรับการตรวจพระโดยเฉพาะ จนกลายเป็น “PSDA PDX2A”
- การพัฒนานี้รวมถึงการปรับปรุงซอฟต์แวร์ การคาลิเบรตเครื่องโดยใช้ตัวอย่างพระจริงทั้งเนื้อผง (เช่น พระสมเด็จ, พระนางพญา) และเนื้อโลหะ (เช่น หลวงพ่อเงิน จอบเล็ก) และการเปรียบเทียบค่ากับมาตรฐานสากล เพื่อให้ได้ค่าที่เสถียรที่สุด
- มีการลงทุนในการพัฒนาซอฟต์แวร์อย่างต่อเนื่อง เพื่อให้อัปเดตและมีความเสถียรมากยิ่งขึ้นในอนาคต
ข้อคิดเกี่ยวกับการเปรียบเทียบเครื่องมือ:
- เครื่องมือแต่ละรุ่น แต่ละชนิดมีลักษณะ ความสามารถ และข้อจำกัดที่แตกต่างกัน ไม่สามารถนำเครื่องหนึ่งไปเปรียบเทียบกับอีกเครื่องหนึ่งได้โดยตรง
- เหมือนกับการเปรียบเทียบรถยนต์ไฟฟ้า (EV) คนละรุ่นที่มีราคา แรงม้า และอัตราเร่งต่างกัน
- เครื่องที่แพงกว่าไม่ได้หมายความว่าจะดีกว่าเสมอไป และเครื่องที่ถูกกว่าก็ไม่ได้หมายความว่าจะไม่ดี สิ่งสำคัญที่สุดคือ ความเหมาะสมในการนำไปใช้งาน
- PSDA Standard จึงเน้นการพัฒนาเครื่องของตนเองเพื่อให้ได้ความเสถียรและศักยภาพตามที่ต้องการ สำหรับการวิเคราะห์พระโดยเฉพาะ